(ଦ କୁଇଭର): ଦିଲ୍ଲୀର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଭୂମି ଯଥା ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ବାସ୍ତବରେ ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକ । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ତୃତୀୟ ଆଙ୍ଗଲୋ-ଆଫ୍ରିକୀୟ ଯୁଦ୍ଧରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିବା ଭାରତୀୟ ସୌନିକମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତିରେ ଏହା ୧୯୨୧ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ପରଠାରୁ ଇଣ୍ଡିଆ ଫାଟକ ତଳେ ଏକ ଜୋତି ଜଳୁଛି । ଏହି ଅମର ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରତ୍ୟେକ ସୌନିକମାନଙ୍କୁ ନମସ୍କାର କରେ ଯିଏ ଭାରତ ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲେ । ଏହାର ନାମ ହେଉଛି ‘ଅମର ଯବାନ ଜ୍ୟୋତି’ ।
ଗତ ୫୦ ବର୍ଷ ଧରି କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଜଳୁଥିବା ଅମର ଜୱାନ୍ ଜ୍ୟୋତି ଆଜି ଅନ୍ୟ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରାଯିବ । ଏହାକୁ ଜାତୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ମେମୋରିଆଲରେ ଅବସ୍ଥିତ ଅମର ଯବାନ ଜ୍ୟୋତି ସହିତ ମିଶ୍ରଣ କରାଯିବ । ଏହା ସହିତ ୫୦ ବର୍ଷର ଏକ ଐତିହାସିକ ଯାତ୍ରା ସମାପ୍ତ ହେବ । ଯୁଦ୍ଧ ସ୍ମାରକ ରୂପେ ରାଜପଥରେ ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହାକୁ ସାର୍ ଏଡୱିନ୍ ଲୁଟିନ୍ସ ଡିଜାଇନ୍ କରିଥିଲେ । ୧୯୭୨ରେ ଅମର ଜୱାନ୍ ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପୂର୍ବରୁ ଟ୍ରେନ୍ ଏଠାରେ ପାସ୍ କରୁଥିଲା । କଲମ୍ବିଆ ୟୁନିଭରସିଟି ଅଭିଲେଖାଗାରରେ ୧୯୩୦ ଦଶକ ଫଟୋରେ ଆପଣ ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ଦେଇ ଯାଉଥିବା କାରଗୁଡିକ ଦେଖିପାରିବେ ।
୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ଅଧୀନରେ ଅମର ଜୱାନ୍ ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଗଲା । ୨୬ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୭୨ ରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଏହାକୁ ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ଅମର ଜୱାନ୍ ଜ୍ୟୋତି କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଜଳୁଥିଲା । ସେଠାରେ ଦେଶବାସୀ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜାତୀୟ ଉତ୍ସବରେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ ଶହୀଦମାନଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରନ୍ତି । ଉପରୋକ୍ତ ଚିତ୍ର ୧୫ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୭୨ର ଅଟେ । ଯେତେବେଳେ ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିବା ସୌନିକମାନଙ୍କର ବିଧବାମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇବାକୁ ଆସିଥିଲେ ।
ଅମର ଜୱାନ୍ ଜ୍ୟୋତି ସଦା ସର୍ବଦା ଜଳୁଛି । ଚାରୋଟି ଚୁଲି ମୁହଁରେ ରଖାଯାଇଥାଏ ଯାହାର ନିଆଁ କେବେ ବି ଲିଭିଯାଏ ନାହିଁ । କେବଳ ଗୋଟିଏ କଳଶରେ ନିଆଁ ବର୍ଷସାରା ଜଳିଯାଏ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଅବସରରେ ଚାରୋଟି କଳଶର ନିଆଁ ଲଗାଯାଇଥାଏ । ୨୦୦୬ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ, ତରଳ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଗ୍ୟାସ୍ ଏହି ଜୋତି ଜଳିବା ପାଇଁ ବହୃତ ହେଉଥିଲା । ସେବେଠାରୁ ଅମର ଜୱାନ୍ ଜ୍ୟୋତି ଜଳିବା ପାଇଁ ପାଇପ୍ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ୍ ବ୍ୟବହାର ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ଇନ୍ଦ୍ରପ୍ରଥା ଗ୍ୟାସ୍ ଲିମିଟେଡ୍ ପିଏନଜି ଯୋଗାଏ । ଏଲପିଜି ରୁ ପିଏନଜିରେ ଜଳିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଗଲା କାରଣ ଏହା ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ଶସ୍ତା ଅଟେ ।
ଅମର ଯବାନ ଜ୍ୟୋତିଙ୍କୁ ପିଏନଜିରୁ ଜଳାଇବା ପାଇଁ କସ୍ତୁରବା ଗାନ୍ଧୀ ମାର୍ଗରୁ ଜ୍ୟୋତି ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ଅଧ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ପାଇପଲାଇନ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜ୍ୟୋତିଙ୍କୁ ଆଲୋକିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପୃଥକ ବର୍ନର୍ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଛି । ସୌନିକମାନେ ସର୍ବଦା ଅମର ଯବାନ ଜ୍ୟୋତିଙ୍କ ସୁରକ୍ଷାରେ ରହିଥାନ୍ତି । ଏହାକୁ ସେନା, ବାୟୁସେନା ଏବଂ ନୌସେନାର କର୍ମଚାରୀମାନେ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଜଗି ରହିଥାନ୍ତି। ଜ୍ୟୋତି ନିକଟରେ ତିନି ସେନାର ପତାକା ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥିତ ।
